_edited.png)
Granice w procesie wychowania to jasno określone normy, zasady i ograniczenia, które są stawiane dziecku w celu kształtowania jego postaw i zachowań oraz wspierania rozwoju samodyscypliny i samokontroli. Innymi słowy, są to ramy, w których mały człowiek może swobodnie funkcjonować i rozwijać się. Reguły te zapewniają dziecku poczucie bezpieczeństwa zarówno fizycznego, jak i emocjonalnego, gdyż dają mu przekonanie, że to dorosły sprawuje kontrolę nad sytuacją. Dzieci potrzebują struktury i porządku, by lepiej rozumieć otaczający je świat, a także po to, by nabywać umiejętności zaspokajania własnych potrzeb w sposób akceptowalny społecznie.
Dobrze pamiętać, że zbyt sztywne granice mogą prowadzić do buntu i ograniczać rozwój autonomii dziecka, z kolei zbyt luźne wywoływać niepewność i zagubienie. Oczekiwania formułowane przez dorosłego powinny być dostosowane do wieku i możliwości pociechy, czyli wyrażone w sposób dla niej zrozumiały, a wraz z jej wzrostem stopniowo rozszerzane i ustalane wspólnie. Aby granice spełniały swoją pozytywną funkcję wychowawczą powinny być konsekwentnie egzekwowane, np. w kwestii godziny powrotu do domu, odrabiania lekcji przed zabawą, zakazu używania smartfona tuż przed snem czy braku akceptacji dla kłamania i stosowania agresji.
Warto podkreślić, że ustalanie zasad nie jest tożsame z karaniem. Jeśli granice będą wyznaczane z empatią, szacunkiem i w dialogu z dzieckiem – zarówno małym jak i nastoletnim, staną się naturalnym i nieodzownym wsparciem jego rozwoju emocjonalnego i społecznego. Pomogą mu lepiej zrozumieć siebie i skutecznie funkcjonować w relacjach z innymi.
Autor: Ewa Sikora - psycholog, psychoterapeuta