Reagowanie na emocje dziecka to trudny, ale niezwykle istotny aspekt rodzicielstwa. W przypadku płaczu ważne jest nie tylko zidentyfikowanie przyczyny takiej reakcji, lecz także pomoc dziecku w zrozumieniu i konstruktywnym przeżyciu tego, czego doświadcza. Poprzez rozpłakanie się, zwłaszcza we wczesnym dzieciństwie, dziecko najczęściej sygnalizuje stan niezaspokojonych potrzeb, takich jak głód, zmęczenie, ból czy brak bliskości. Z kolei u starszych dzieci, płacz częściej pojawia się w odpowiedzi na trudności emocjonalne lub społeczne, np. frustrację, poczucie niesprawiedliwości, konflikty z rówieśnikami czy krytykę.
Czego unikać:
nie zaprzeczaj emocjom dziecka i nie odwracaj od nich uwagi – w ten sposób uczysz je tłumienia tego, co czuje, zamiast przeżywania,
nie próbuj natychmiast uspokajać i ratować dziecka – może to sprawić, że odbierze swoje uczucia jako problem, który trzeba jak najszybciej rozwiązać,
nie zawstydzaj ani nie krzycz na dziecko – prowadzi to do jego wycofania się oraz osłabienia zaufania w waszej relacji.
Co warto robić:
nazwij emocje dziecka i pozwól mu je przeżyć w bezpiecznej atmosferze – dzięki temu wspierasz rozwój jego mechanizmów samoregulacji,
bądź spokojny, ciepły, cierpliwy i wysłuchaj potrzeb dziecka – w rezultacie ma ono szansę szybciej się uspokoić,
zaproponuj dziecku kontakt fizyczny, rozmowę, wspólne poszukanie rozwiązań – tym samym modelujesz mu jak radzić sobie w trudnych sytuacjach.
Pamiętaj, że płacz jest naturalną reakcją emocjonalną oraz formą komunikacji z otoczeniem na każdym etapie rozwoju człowieka. Twoja reakcja na łzy dziecka kształtuje jego psychikę i ma wpływ na całe jego przyszłe życie emocjonalne.
Autor: Ewa Sikora - psycholog, psychoterapeuta